Εμβοές

Τι είναι εμβοές (κουδούνισμα στα αυτιά);

Εμβοές είναι μια αίσθηση του ήχου που δεν προκαλείται από μια πραγματική εξωτερική πηγή ήχου. Μπορεί να είναι αντιληπτές στο ένα ή και τα δύο αφτιά, μέσα στο κεφάλι ή στο άμεσο περιβάλλον του ατόμου. Αν και συνήθως μοιάζουν με ήχο κουδουνίσματος, οι εμβοές μπορεί έχουν οποιαδήποτε μορφή, συμπεριλαμβανομένων ήχων από σφυρίγματα ή/και βουητού. Μερικοί άνθρωποι ακούνε ακόμα και μουσικούς ήχους ή ήχους που μοιάζουν με ακαθόριστη ομιλία, ενώ άλλοι ακούνε έναν μόνο ήχο ή πολλαπλούς θορύβους. Για ορισμένους, ο ήχος είναι σταθερός και  για άλλους αλλάζει συνεχώς.

Τι προκαλεί τις εμβοές;

Συχνά θεωρείται ότι εμβοές προκαλούνται από βλάβη στα αφτιά. Αυτό ισχύει σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά είναι δυνατό να έχουμε εμβοές σε φυσιολογικά αφτιά με κανονική ακοή. Αρκετές μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί, όπου άνθρωποι οι οποίοι δεν είχαν εμβοές τοποθετήθηκαν σε ηχομονωμένα δωμάτια και τους δόθηκε η οδηγία να αφουγκραστούν με προσήλωση. Ο καθένας είχε αντιληφθεί μια διαφορετική αίσθηση ήχου.

Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι εμβοές παράγονται από τυχαία ηλεκτρικά σήματα που μπορεί να συμβούν σε οποιοδήποτε μέρος της οδού ακοής. Έτσι, εμβοές μπορεί να προέρχονται από τα αφτιά, το ακουστικό νεύρο ή τον εγκέφαλο. Τέτοια τυχαία σήματα είναι κοινά και συνήθως δεν γνωρίζουμε ότι συμβαίνουν. Περιστασιακά συμβαίνει κάτι που αναγκάζει μερικούς ανθρώπους να ερμηνεύσουν αυτά τα τυχαία σήματα ως ήχο. Συνήθως η πρόκληση των εμβοών προκαλείται από συναισθηματικά σοκ και σταδιακή ή ξαφνική απώλεια της ακοής. Ωστόσο, σε πολλούς ανθρώπους, η αιτία είναι άγνωστη. Οι υποκειμενικές εμβοές γίνονται αντιληπτές μόνο από τον πάσχοντα. Μερικοί άνθρωποι έχουν εμβοές που αποδίδονται σε έναν πραγματικό ήχο, που παράγεται μέσα στο σώμα από τη ροή του αίματος ή κάποια μυϊκή δραστηριότητα. Αυτό το είδος των εμβοών μπορεί να είναι ανιχνεύσιμο από άλλους ανθρώπους, είτε μόνο με προσεκτική ακρόαση ή με τη χρήση στηθοσκοπίου. Αυτό το είδος των εμβοών είναι γνωστό ως αντικειμενικές εμβοές.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

  • Οι εμβοές αποτελούν σύμπτωμα από μόνες τους.
  • Μπορεί να συνοδεύονται από απώλεια ακοής, ζάλη, πόνο στα αφτιά ή απέχθεια στους δυνατούς ήχους (υπερακουσία).
  • Πολλοί άνθρωποι με εμβοές αισθάνονται επίσης ότι τα αφτιά τους είναι βουλωμένα.

Ο ωτορινολαρυγγολόγος θα εξετάσει αυτά τα συμπτώματα κατά την επίσκεψή σας και θα σας εξηγήσει τη θεραπεία που θα πρέπει να ακολουθηθεί.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Ο ωτορινολαρυγγολόγος κατά τη διάρκεια της εξέτασης θα σας κάνει κάποιες ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματά σας και ταυτόχρονα θα εξετάσει τα αυτιά σας αλλά και τη μύτη, το λαιμό και αρθρώσεις της γνάθου. Έτσι θα μπορεί να καταλήξει σε σωστή διάγνωση.  Εάν ο ειδικός ιατρός πιστεύει ότι μπορεί να έχετε αντικειμενικές εμβοές, θα εξετάσει με στηθοσκόπιο το αυτί και το λαιμό σας. Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις ο ειδικός θα οργανώσει κάποιες εξετάσεις. Η πιο συνηθισμένη εξέταση είναι ένα ακουόγραμμα. Για επιλεγμένους ασθενείς, ο ιατρός μπορεί να ζητήσει μαγνητική τομογραφία ή άλλες εξετάσεις όπως αξονικές τομογραφίες ή υπερηχογραφήμα. Εξετάσεις αίματος μπορεί να ζητηθούν περιστασιακά.

Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω τον εαυτό μου;

Οι εμβοές είναι εξαιρετικά συχνές. Περίπου ένας στους δέκα ανθρώπους θα έρθουν αντιμέτωποι σε κάποιο βαθμό με εμβοές. Στους περισσότερους ανθρώπους, το σύμπτωμα είναι ήπιο και δεν παρεμβαίνει σε μεγάλο βαθμό στη ζωή τους. Σταδιακά οι εμβοές ελαττώνονται ή εξαφανίζονται.

Οι περισσότεροι άνθρωποι με εμβοές διαπιστώνουν ότι το δυναμώνουν σε ένταση αν κάθονται κάπου πολύ ήσυχα.  Πολλοί άνθρωποι παρατηρούν ότι οι εμβοές τους γίνονται πιο έντονες όταν βρίσκονται σε κατάσταση στρες ή άγχους.

Επιλογές θεραπείας

Αν και δεν υπάρχει απλό χάπι ή επέμβαση για να θεραπεύσει την πλειοψηφία των περιπτώσεων  εμβοών, υπάρχουν διάφορες μέθοδοι που είναι πολύ χρήσιμες για τη βελτίωση της κατάστασης.

Για άτομα με ήπιες εμβοές μια απλή εξήγηση και καθησυχασμός μπορεί να είναι το μόνο που απαιτείται. Για μια πιο έντονη περίπτωση εμβοών μια μορφή συμβουλευτικής μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί ως αυτόνομη θεραπεία ή ως μέρος μιας ευρύτερης θεραπείας, όπως Tinnitus Retraining Therapy (TRT), η οποία είναι ένα μείγμα συμβουλευτικής και θεραπείας με ήχο.

Αν οι εμβοές σχετίζονται με την απώλεια ακοής ο ιατρός θα προσπαθήσει να διορθώσει την απώλεια ακοής. Ανάλογα με την αιτία της εξασθένησης της ακοής, φάρμακα, χειρουργική επέμβαση ή ακουστικά βαρηκοΐας μπορούν να βοηθήσουν.

Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να τοποθέτηθεί μια ηλεκτρονική συσκευή στο κομοδίνο του ατόμου η οποία παράγει σε χαμηλό επίπεδο καταπραϋντικό ήχο για να του αποσπάσει την προσοχή από τις εμβοές κατά τη διάρκεια  της νύχτας. Κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι δυνατόν να υπάρχει μια γεννήτρια ήχου που είναι μια μικρή συσκευή που μοιάζει με ένα ακουστικό βαρηκοΐας και παράγει λευκό θόρυβο.

Ψυχολογικές τεχνικές όπως η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (CBT) και ο διαλογισμός (mindfulness) μπορεί να χρησιμοποιηθούν στη διαχείριση των εμβοών.  Επίσης η θεραπεία χαλάρωσης είναι πολύ χρήσιμη για εκείνους που διαπιστώνουν ότι το άγχος επιδεινώνει το πρόβλημά τους.

Για ένα πολύ μικρό αριθμό ανθρώπων, συνήθως με αντικειμενικές εμβοές, μπορεί να υπάρχει ένα φάρμακο ή χειρουργική επέμβαση που μπορεί να θεραπεύσει το πρόβλημα.