Απώλεια ακοής

Τι είναι η απώλεια ακοής;

Η απώλεια ακοής είναι ένα σύμπτωμα μιας ποικιλίας παθήσεων που επηρεάζουν το όργανο ακοής ή την νευρική σύνδεση με τον εγκέφαλο. Μπορεί να προκληθεί από προβλήματα που επηρεάζουν τη μετάδοση του ήχου μέσω του τυμπάνου και των οστών της ακοής ή μπορεί να οφείλεται σε προβλήματα στον κοχλία και το ακουστικό νεύρο που συνδέει τον κοχλία με τον εγκέφαλο.

Απώλεια ακοής τύπου αγωγιμότητας προκαλείται όταν κάτι παρεμβαίνει στη μετάδοση του ήχου από τον έξω ακουστικό πόρο του αφτιού  μέχρι τον κοχλία. Νευροαισθητήρια απώλεια ακοής προκαλείται όταν υπάρχει παθολογία στον κοχλία, ή στη σύνδεση του ακουστικού νεύρου από τον κοχλία στον εγκέφαλο.

Τι προκαλεί απώλεια ακοής;

Η απώλεια ακοής τύπου αγωγιμότητας μπορεί να οφείλεται σε προβλήματα στον έξω ακουστικό πόρο, στο τύμπανο ή στα οστάρια του μέσου ωτός (σφύρα, άκμονας και αναβολέας).

Στα παιδιά ο πιο κοινός τύπος απώλειας ακοής είναι τύπου αγωγιμότητας. Αυτό συνήθως οφείλεται σε υγρό που παγιδεύεται πίσω από το τύμπανο. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται εκκριτική ωτίτιδα. Το υγρό σταματά το τύμπανο από την μετάδοση του ήχου στα οστάρια και στα υγρά του κοχλία. Μερικές φορές υπάρχουν και άλλες αιτίες για την παιδική βαρηκοία αγωγιμότητας αλλά είναι σπανιότερες όπως χολοστεάτωμα ή σπάνια τα παιδιά μπορεί να γεννηθούν με δυσμορφίες των οσταρίων ή ατρησία του ακουστικού πόρου.

Απώλεια ακοής τύπου αγωγιμότητας σε ενήλικες είναι λιγότερο συχνή, αν εξαιρέσουμε το κερί στο αφτί, και μπορεί να οφείλεται σε προβλήματα με τα οστάρια του μέσου ωτός ή λόγω εκκριτικής ωτίτιδας. 

Άλλη μια πάθηση που μπορεί να προκαλέσει βαρηκοία τύπου αγωγιμότητας είναι το χολοστεάτωμα. Χολοστεάτωμα είναι μια κύστη ή σάκος δέρματος που αυξάνεται  πίσω από το τύμπανο σας στο μέσο αφτί και στη μαστοειδή κοιλότητα. Οδηγεί σε μια χρόνια, δύσοσμη έκκριση  και όσο περισσότερο παραμένει στο αφτί,  τόσο μεγαλύτερη βλάβη  μπορεί να προκαλέσει στις ευαίσθητες δομές του αφτιού. Αυτό μπορεί να περιορίσει την κίνηση των οσταρίων ή ακόμα και να βλάψει τη δομή και τις συνδέσεις τους προκαλώντας βαρηκοία.

Άλλη σχετικά συχνή πάθηση είναι ο περιορισμός της κίνησης του τελευταίου οσταρίου στο αφτί (αναβολέα) με αποτέλεσμα να μην μεταδίδεται ο ήχος. Αυτή η πάθηση σε πολλές περιπτώσεις είναι κληρονομική και ονομάζεται ωτοσκλήρυνση. Στην αρχή παρουσιάζεται σαν βαρηκοία αγωγιμότητας αλλά μπορεί να προχωρήσει με το χρόνο σε μικτή βαρηκοία.

Η νευροαισθητήρια απώλεια ακοής οφείλεται στην απώλεια των κυττάρων ανίχνευσης ήχου στον κοχλία (τριχωτά κύτταρα) ή βλάβη στα νεύρα που μεταδίδουν το σήμα της  ακοής στον εγκέφαλο.

Η σχετιζόμενη με την ηλικία απώλεια ακοής είναι νευροαισθητήρια και λόγω απώλειας των τριχωτών κυττάρων κατά τη διαδικασία της  γήρανσης. Είναι η πιο συνηθισμένη αιτία απώλειας ακοής σε ενήλικες. Η νευροαισθητήρια απώλεια μπορεί επίσης να οφείλεται σε υπερβολική έκθεση στο θόρυβο (επαγγελματική έκθεση)  ή μέσω υπερβολικά δυνατής έκθεσης στη μουσική. Άλλες αιτίες νευροαισθητήριας απώλειας ακοής περιλαμβάνουν κάποια συνταγογραφούμενα φάρμακα ή/και ορισμένες λοιμώξεις.

Τα παιδιά μπορούν επίσης να έχουν νευροαισθητήρια απώλεια ακοής, και για ορισμένα αυτό αποτελεί κληρονομική διαταραχή . Μπορεί να ποικίλει από μια ήπια απώλεια ακοής μέχρι και σοβαρή κώφωση. Ιδιαίτερη σημασία εδώ έχει η έγκαιρη ανίχνευση καθώς όσο πιο νωρίς πάρει ενίσχυση της ακοής με ακουστικό βοήθημα ο μικρός μας ασθενής τόσο πιο εύκολα θα αναπτύξει την ομιλία και θα μπορέσει να εξελιχθεί σύμφωνα με τις δυνατότητές του.

Τέλος, αξίζει να θυμηθούμε ότι η απώλεια ακοής μπορεί να οφείλεται σε ένα μείγμα βαρηκοΐας αγωγής και νευροαισθητήριας βαρηκοΐας (μικτού τύπου βαρηκοΐα).

Ορισμένοι τύποι νευροαισθητήριας απώλειας ακοής απαιτούν επείγουσα θεραπεία. Θα πρέπει να ζητήσετε αμέσως ιατρική συμβουλή εάν:

  1. Χάσετε την ακοή σας ξαφνικά δηλαδή μέσα σε λίγες ώρες ή ημέρες
  2. Εάν η απώλεια ακοής σας σχετίζεται με έντονο βουητό, ζάλη ή πόνο στο αυτί

Ποια είναι τα συμπτώματα ;

Οι περισσότεροι ενήλικες αρχίζουν πρώτα να παρατηρούν δυσκολία στην παρακολούθηση μιας συνομιλίας όταν έχει θόρυβο ή όταν μιλάνε με περισσότερα από ένα άτομα. Συχνά οι φίλοι τους θα παραπονεθούν ότι δεν ακούνε ή ότι έχουν την τηλεόραση πάρα πολύ δυνατά. Μπορεί να αποσύρονται όλο και περισσότερο και να απογοητεύονται που δεν μπορούν να κοινωνικοποιηθούν εύκολα. Στα παιδιά, οι γονείς διαπιστώνουν ότι μπορεί να είναι απρόσεκτα, να αγνοούν τις οδηγίες ή να είναι άτακτα. Τα μικρά παιδιά με καθυστέρηση στην  ομιλία θα πρέπει πάντα να αξιολογούνται για απώλεια ακοής.

Αποκατάσταση απώλειας ακοής

Έχει μεγάλη σημασία το είδος και ο βαθμός της βαρηκοΐας. Συνήθως οι βαρηκοΐες αγωγιμότητας μπορούν να αποκατασταθούν με επέμβαση ή κάποιο ακουστικό βοήθημα. Σε σοβαρή βαρηκοΐα υπάρχει η επιλογή του κοχλιακού εμφυτεύματος μετά από αξιολόγηση στα πλαίσια πολυθεματικής ομάδας. Η τεχνολογία έχει προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό που η πλειονότητα των ασθενών μπορεί να έχει ικανοποιητική ακοή.